Hacı Abdullah Halife vakfının dergâhıdır. Dergâh, Osmanlı
Devleti’nde kırsal yerleşim alanlarında kurulan diğer tarikat zaviyeleri gibi
ancak şeyh ve yakınlarının hizmetini görecek büyüklükte yapılmıştır. Biz
biliyoruz ki Hacı Abdullah Halife ve daha sonra gelen şeyhler, vazifeliler
burada ilim tahsil etmişler ve ettirmişler, bölge halkının dini açıdan
bilgilendirip irşad etmişler, bölgenin Türkleşmesinde ve İslamlaşmasında önemli
rol oynamışlardır. Zaviye eğimli arazi üzerinde güney ve batı duvarları
ahşaptan, kuzey ve doğu duvarı kalın
taştan yapılmıştır. Yapının temeli ise taştan yapılmıştır. Zaviye’nin kapısı
76x
Günümüzde ise bu ahşap basamaklar kaldırılmış olup 1998 yılında yerlerine beton basamaklar inşa edilmiştir. Zaviyenin zemini tamamen toprakla kaplıdır. Zaviyenin tam ortasında, Zaviyenin inşasından günümüze kadar ulaşmış, Zaviye’ye “Zaviye-Ocak” ismini veren ocak vardır. Zaviye’nin içinde Hacı Abdullah Halife’ye ait olduğu düşünülen 2 adet asa, seccade vb. tarikat eşyaları bulunmaktadır[2].
Ayrıca zaviyede son dönemlere ait bir kısmı kırılmış olan bir sofra ile yine son dönemlere ait bir testi muhafaza edilmektedir. Zaviye bugün ziyaretçiler tarafından ziyaret edilmektedir. Zaviye-Ocak’ın bakım ve onarımları Hacı Abdullah Halife’nin soyundan gelen torunları tarafından giderilmektedir. Zaviye’nin dört tarafı beton duvarla çevrilmiş olup, çatısı çinko ile kaplanmıştır. Bununla binanın yağmur, rüzgâr vb. dış etkilerin aşındırması engellenmeye çalışılmıştır. Ancak bu durum sonucu zaviye’nin etrafı tamamen kapanarak, dışardan görünmesi zorlaşmıştır.
[1] Karpuz, “Giresun’un Espiye İlçesine Bağlı Tekke Köyündeki Gülbahar Hatun “Hacı Abdullah” Zaviyesine Bağlı Yapılar”., s. 118.
[2] Fatsa, Kırsalın Sosyal Tarihi, s. 278.